A rede interurbana para uso cidadán foi unha realidade en 1914-1915, cando a Compañía Peninsular acabou de construír a súa rede que conectaba dez cidades de Galicia, incluído Betanzos, Monforte de Lemos e Vilagarcía de Arousa.
Antes houbo unha serie de iniciativas para conseguir este servizo, xa que as comunicacións estaban limitadas aos telefonemas da liña oficial de telégrafos. A primeira iniciativa foi paralela a construción da rede urbana na Coruña. Fracasou por non triunfar o proxecto ante a autoridade, a Dirección de Correos e Telégrafos.
A Comisión Provincial de A Coruña envía o 24 de Xaneiro de 1888 unha exposición ao Ministerio de Gobernación na que solicita que se modifique o Real Decreto de 12 de Agosto de 1884, que limitaba as iniciativas deste eido a cando xa existira unha comunicación telegráfica (e puidera limitar o negocio para a Dirección de Correos e Telégrafos), para que fose a propia provincia á que tomara a iniciativa da construción desa rede. O Concello de Ferrol tamén aprobaría reclamar esa rede ao Ministerio de Gobernación nun pleno do 1 de febreiro de 1888.
A argumentación baseábase nas actividades comerciais que tiñan entre si tanto A Coruña, Santiago de Compostela e Ferrol, onde acostumaban a existir sucursais dependentes da matriz na Coruña, conformando o que a Deputación denominou "barrios extensos dunha mesma poboación". Ademais, ve vantaxes nas comunicacións administrativas, coma é o caso da autoridade militar de Ferrol co capitán xeral do distrito, baseado na Coruña. Ambos colectivos dispoñen do telégrafo, pero ao non poder ser xestionado polos interesados directamente, o cal limita a capacidade do mesmo.
A petición foi asinada por Agustín Valderrama, Jose María Ballesteros, Alfredo de Andrés Moreno, Carlos Martínez Esparís, Benito Mella Gayoso, Demetrio Pla, Antonio del Río e Vicente Cid Osorio, actuando este último como secretario. O expediente está perdido pero consérvanse na hemeroteca o plan de negocio do proxecto:
MEMORIA
No orzamento adxunto proponse piñeiro do país para postes, xa que a súa bondade está probada pola experiencia, e calcúlase o prezo, incluíndo preparación, trac deportivo e colocación, segundo os adquiridos recentemente por outras corporacións, en 6 pesetas cada unha.
Os postos fíxanse en 2.000, calculándose un por cada 50 metros, ou 20 por cada quilómetro da liña. Os aisators de porcelana branca con soporte de ferro galvanizado e os seus correspondentes parafusos aparecen nos catálogos do 1 ao 1,25. céntimos, a cuxo último tipo os arranxamos.
O fío orzamentado é de bronce silíceo de 1 e 1/4 de milímetro de diámetro, que custa, segundo o catálogo, 7 pesetas por quilogramo.
O aparello das tres estacións tamén está sacado do catálogo.
Custe de instalación da rede:
- Soporte de micrófono sistema Ader, con bobina de indución, 2 emisoras, timbre, interruptor, pararraios e 8 elementos Leclanche para Coruña... 240
- idem, idem, idem para Ferrol................................... 240
- idem, idem, idem para Santiago............................... 240
- 1100 quilos de fío de bronce de silicio de 1 e 1/4 de milímetro de diámetro con un peso de 11 quilogramos por quilómetro, a 7 pesetas............. 7.700
- 2.000 poste en 6 pesetas....................................... 12.000
- illantes de porcelana branca, con soportes de ferro e parafusos, a 1,25 pesetas ................................................................................ 2.500
- Contingencias, 10 por 100...................................... 2.292
- Total gastos de instalación....................................25.212 pesetas
Con respecto aos gastos de operación:
- Tres xefes de estación, 2.000 pesetas. . 6.000
- Seis mulleres, a 730. . ......................... 4.380
- Aluguer de tres accesorios
- para os postos de micrófono...... 3.000
- Tres ordenanzas, a 900. ...................... 2.700
- Tres gardas para percorrer a liña....... 2.700
- Gastos de oficina e iluminación ......... 2.500
- Gastos de reparación e limpeza 900....... 900
- Total gastos de funcionamento........ 22.180 pesetas
No tocante aos ingresos polo servizo, contemplábase contar con 200 abonados entre A Coruña e Santiago ou Ferrol, e 50 abonados con comunicacións entre as 3 cidades, así como unha recorrencia de ingresos por non abonados. Ingresos anuais previstos:
- Abonados de Coruña cunha das outras cidades (200 abonados) a 15 pesetas mensuais, 180 pesetas anuais ................................... 36.000
- Abonados de Coruña coas dúas cidades (50 abonados) a 20 pesetas mensuais, 240 pesetas anuais ................................................ 12.000
- 100 conferencias diarias desde/con Coruña, a 0,10 pesetas, multiplicado por 365 días ..............................................................3.650
- 25 conferencias diarias de Santiago con Ferrol (ou viceversa), a 0,20 pesetas, multiplicado por 365 días ................................................1.825
- Total ingresos de operación.................53.475 pesetas
Para saber máis:
- Boletín Oficial da Provincia de A Coruña. 3 de abril de 1888; 24 de abril de 1888; 24 de maio de 1888
- Acta da reunión da comisión provincial de 25 de abril de 1888
- Gaceta de Galicia Diario de Santiago. Decano de la prensa de Compostela Num. 23 de 28 xaneiro de 1888
- Faro de Vigo de 28 de xaneiro de 1888
- La Voz de Galicia. 29 de xaneiro de 1888
Ningún comentario:
Publicar un comentario