A construcción da rede urbana de Vigo (1887-1889)

Rede cableada subindo a castelo o Castro, coloreada por IA. Autor: Marín. 1928. Fundación Telefónica

A primeira rede urbana en sair a subasta foi a de Vigo en xuño de 1887 pero, como veremos máis adiante, non foi a primeira en instalarse. As condicións eran dispoñer dunha fianza, explotar a rede por 20 anos e aportar o 10% de recadación do servizo en concepto de impostos. Os solicitantes foron os Sr. Rodríguez Arosa e Macías, dos que non existen datos adicionais. 

 

Gaceta de Madrid. 14 de xuño de 1887.

A subasta quedou deserta. Porén, facíase mención a que volvería sair publicada unha segunda poxa no mes de setembro, no que non aparecen mencións adicionais, nin na Gaceta de Madrid nin na prensa local. Cabe suponer que non habería candidaturas. 

Gaceta de Madrid. 26 de agosto de 1887.

O terceiro intento ocorrería xa en novembro de 1888, coa rede en marcha na cidade de A Coruña. Esta poxa que debía ter lugar a finais de 1888 non sería pechada ata marzo de 1889, cando se publica que Don José Álvarez de Sotomayor foi autor da única proposta e aportaría o 14% da recadación por un periodo de 20 anos. Noutras fontes menciónase a compañía concesionaria como a mesma que da servizo en Palma de Mallorca, Málaga, A Coruña, Segovia, Oviedo, San Sebastián, Jerez e Córdoba, polo que o contratista real sería I. Rebollo.

Gaceta de Madrid. 18 de novembro de 1888.

A instalación comezaría a finais de xullo de 1889.  José Álvarez de Sotomayor marca un prezo de 130 pesetas anuais (con pagos trimestrais), converténdose no servizo máis barato de España (o seguinte era A Coruña, por 150 pesetas).  A central vaise instalar na rúa Príncipe 48 (aínda que antes falábase de Velázquez Moreno 'alta') utilizando un sistema de conmutación inglés para 50 abonados por cable.  A prensa recomenda axudar á compañía cedendo o uso de faiados e fachadas para que pasen os fíos de teléfono, advertindo que non supón un risco no caso de tormenta, xa que a descarga da sobretensión faríase na central de teléfonos.

Os teléfonos serían fabricados en Francia da 'casa' Ader, de Clément Agnès Ader, de grande sona internacional tras a Feira Internacional de París de 1879 e que contaban cun tiimbre magneto-eléctrico. No teito construiron un repartidor de ferro, quedando pendente a conexión coa central telegráfica. Na central habería un locutorio público onde se pagarían 30 céntimos por conferencia de 3 minutos.

Central na rúa Príncipe 48. Arquivo Pacheco. Sen datar

A primeira lista de abonados, que se repartirá en papel mensualmente, publícase en setembro de 1889. Non se conservan copias desa listaxe, pero sí que apareceu recollida no Faro de Vigo do 21 de setembro de 1889 con 26 abonados:

• Carmelo R Seoane
• Sres. Pereira e fillo
• El Independiente
• Ferrocarril
• Eduardo Torronteras
• Gimnasio de Vigo
• Peluquería de D. Francisco Rivas
• Francisco Güenaga
• Armería Vascongada
• Joyería de D. Enrique Pérez
• Singer
• Sres. Troncoso Hermanos
• D. Eudoro Pardo
• Hotel Continental
• Farmacia del Sr. Álvarez Granada
• CEntral Volador de Vigo
• Faro de Vigo 
• Camilo Rodríguez
• Antonio Conde
• D. Joaquín Pérez
• Panadería Madrileña
• D- Pascual Serra
• Café  Colón
• Don .J. Varela
• D. Lorenzo Senprum
• Sres. Sitjá e fillos

Nesa mesma data ía instalarse o teléfono no Café Méndez Núñez e Café Suizo. O 27 de setembro xa se fala de 36 abonados e 14 en fase de instalación.

Templete da central telefónica, coloreada por IA. Autor: Marín. 1928. Fundación Telefónica

O servizo inaugurouse formalmente o 24 de novembro de 1889 ás 12h, pasando a ser un servizo permanente de 24h. No seguintes meses o Faro de Vigo publicaría listaxes de actualizacións dos abonados. Porén, estas quedan incompletas:

65	Camilo Molina (Areal)
66	Francisco Molina (Areal)
78	Gobierno Militar
79	John R. Rose
80	Oficinas cable inglés
81	Francisco Molins (almacén viño)
82	Pedro Molins (escritorio)
83	Antonio Alonso (conservas)
84	La Iberia (fábrica de xabrón)
85	Marcelino Barreras (escritorio)
86	Paulino Yañez e irmáns (escritorio)
87	General Marín
88	D. Ramón ARbones e Compañía (comercio)
89	Comisaría de guerra
90	Viuva de Villas e fillo / Enrique Davaliña (Bouzas)
91	Comandancia de artillería
92	Bennigno Barreras
93	Alonso e fillos
94	Recreo artístico
95	Marcelino Barreras (Alcabre)
96	Banco de España
97	Antonio Cano (Coruxo)
98	Bernardino Alonso (asfaltador)
99	Joaquín Acuña (farmacia)
100	Severol Vicente (Ramal 29)
101	La Aurora (gaseosas)
102	Carcel
103	Sr. Rivas Prats (Ramal)
104	Sres. Blanco e Carricarte
105	Las Delicias (gaseosas)
106	Arturo Amar de la Torre
107	Manuel Bárcena (escritorio)
108	Manuel Bárcena (Sta Cristina)
109	Manuel Bárcena (cedeira)
110	Enrique González
111	Castelo de San Sebastián
112	Antonio López de Neira (Calvario)
113	Castelo de O Castro
114	Viuva de J. Barreras e Casellas
115	Comandancia de Mariña

Para saber máis:

• Faro de Vigo. 16 de xuño de 1887; 1 de xullo de 1887; 20 de novembro de 1888; 16 de marzo de 1889; 13 de xuño de 1889; 25 e 28 de xullo de 1889; 11, 21 e 27 de setembro de 1889; 16 de outubro de 1889; 24 de novembro de 1889; 13 de decembro de 1889; 14 de marzo de 1890; 15 de maio de 1890; 29 de xuño de 1890.
• Gaceta de Madrid. 15 de xuño de 1887; 26 de agosto de 1887; 18 de novembro de 1888
• La Voz de Galicia. 13 de xuño de 1889; 28 de novembro de 1889
• El Lucense Núm. 1402. 14 de xuño de 1889
• Diario de Avisos de La Coruña. Núm 9462. 18 d exuño de 1889

Tarefas pendentes:

• Arquivo de Concello de Vigo para consultar as mencións nos plenos municipais.