Os dous proxectos de rede interurbana de 1907

22 de novembro de 1906. Reúnense no congreso representantes políticos de Galicia, Oviedo, León, Valladolid, Santander e Palencia (Sr. Miro, Rendueles, Azcárate, Lomas e Monteiro Villegas) para tratar o tema da liña de telefonía interurbana do Noroeste, que era a que faltaba por construir en España. Estímanse 2,5 millóns de pesetas como investimento necesario.

Nos políticos locais estaba todavía o recordo das limitacións de conectividade na proposta de servizo de anos antes, polo que axiña comezan a mobilizarse en Pontevedra, para non quedar fora do proxecto. Involucran aos deputados Vincenti e González Besada.

Artigo satírico sobre Eugenio Montero Ríos. La Libertad Num. 66 (29/11/1906)

O 17 de decembro comunícase que se reservou no orzamento 500.000 pesetas para a instalación da nova liña, pero se paraliza no Senado, ante a firme oposición do Sr. Allendesalazar, o Conde de Romanones.

A rede galega de 1907

O director xeral de Correos e Telégrafos Sr. Álvaro López Mora aproba en xaneiro de 1907 a creación do servizo telefónico entre Vigo, Santiago e Coruña, que se prestaría sobre os actuais cables do servizo telegráfico. Os concellos deben asumir a responsabilidade de construir os locutorios.  Pontevedra, Ferrol, Vilagarcía, Ourense e Lugo reclaman tamén sumarse a este servizo para o que fan peticións incluso ao ministro de fomento, o galego Augusto González Besada.  López Mora confirma que queda limitado ás tres cidades por ausencia de aparatos telefónicos, que se solicitan a Alemaña, e que tan pronto como estean dispoñibles se sumarían Pontevedra e Ferrol, ou Pontevedra e Vilagarcía segundo outras fontes.

Faro de Vigo. 22 de xaneiro de 1907

Os concellos comezan a traballar na construción dos locutorios, involucrando aos arquitectos municipais, incluso Pontevedra que parece xa obter a autorización. No caso de Pontevedra, dadas as reducidas dimensións do local, pénsase en cambiar a un novo. Os primeiros en estar listos son os de A Coruña e Santiago. As primeiras probas parecen ser o 22 de febreiro de 1907, cando xa dispoñen os teléfonos nas centrais.  Xa neste mes aparecen os primeiro contratempos. López Mora deixa o posto en favor do xeneral Espinosa de los Monteros, que xa non está a favor de compartir o cable do telégrafo co teléfono e aposta por unha nova instalación.

O 12 de abril constan probas de conectividade entre as cidades de A Coruña (co Sr. Ramón García López), Santiago (o Sr. Baena), Pontevedra (co Sr. Asenjo del Río) e Vigo (con Enrique Holgado). Enrique leu unha novas do Faro de Vigo, desde Pontevedra as fillas do director cantaron a melodía "Meus amores" de Baldomir e desde Santiago conectaron un gramófono con música rexional.

Ferrol comeza a reclamar a conexión, xa que vese fora desta rede galega e da rede do Noroeste que se está a publicar. O xefe da estación, o Sr Borrás, recomenda ao concello que financie o locutorio necesario.

Prezos dos telefonemas (15 palabras), bonificando nun 50% o custe se son para axendar una conferencia

• A Coruña - Santiago: 0,55 pesetas
• Vigo - Pontevedra: 0,55 pesetas
• Resto de enlaces: 1,05 pesetas

Prezos das conferencias (3 minutos)

• A Coruña - Santiago: 0,75 pesetas
• Vigo - Pontevedra: 0,55 pesetas
• Santiago - Pontevedra: 0,75 pesetas
• Resto de enlaces: 1,25 pesetas

O 10 de xuño de 1907 celébranse unha novas probas coa presenza de políticos e a prensa (Faro de Vigo, El Diario de Pontevedra, El Eco de Santiago e El Noroeste) que se saudaron, probáronse gramófonos. Desde Pontevedra Elisa Asenjo,  a filla do director, volveu actuar cantando outra peza. No caso de Santiago foron a cantante María Naveira, o pianista Antonio García Giménez e o violinsta Luisito Inquierdo. Dase por inaugurado o servizo o de 16 de xuño de 1907.

O éxito do servizo implica a súa propia morte. O teléfono entre as cidades implican grandes retrasos no servizo telegráfico e o Sr. Lacierva, ministro de gobernación, decide suspender o servio telefónico en setembro de 1907.

 El Eco de Santiago  diario independiente Ano XII Número 3576 - 30 de setembro de 1907

O proxecto de rede do Noroeste de 1907

Publícase o 4 de abril de 1907 na Gaceta de Madrid a poxa para a contrución da rede que debe unir Madrid con Galicia, Asturias e Santander, por un importe máximo de 2.522.416 pesetas. En principio selecciónanse as estacións de Lugo, A Coruña, Ourense, Pontevedra e Vigo. Esta rede estaría pensada para coexistir coa rede galega que estaba en construcción, na que xa estaban en construcción os locutorios de Coruña, Santiago e Vigo. No caso de Coruña prevé a instalación tamén dunha mesa de probas para verificar que a liña está operativa.

Gaceta de Madrid. 4 de abril de 1907

A rede será conectará Galicia con Madrid desde Ponferrada, pola vía do tren chegando ata Aranga, tras pasar por Monforte e Lugo. Desde Aranga vai ata Betanzos pola estrada e desde Betanzos a Coruña por ferrocarril. Desde Monforte a Ribadavia via Ourense por ferrocarril,. Desde Rivadavia por estrada a Redondela e desde Redondela a Vigo e Pontevedra por ferrocarril. Esta poxa quedará deserta.

Sairá publicada unha nova poxa o de 12 de novembro de 1907, cubrindo as catro capitais, Vigo, Santiago, Ferrol, Monforte e Betanzos. Nesta ocasión será Tui, que tiña conectividade na rede telegráfica polo seu carácter fronteirizo a que reclame, pola vía do deputado Ordoñez, a que se inclúa no proxecto. A poxa péchase o 3 de xaneiro de 1908. Unha nova vez, queda deserta esta subasta segundo sae publicado na prensa de abril de 1908

Gaceta de Madrid. 12 de novembro de 1907

Para saber máis:

• Noticiero de Vigo diario independiente de la mañana Ano XXII Número 9712 - 21 de novembro de 1906; Ano XXII Número 9736 - 19 de decembro de 1906
• El Correo gallego  diario político de la mañana Ano XXIX Número 9586 - 24 de novembro de 1906; Ano XXIX Número 9614 - 27 de decembro de 1906; Ano XXX Número 9666 - 26 de febreiro de 1907;  Ano XXX Número 9668 - 28 de febreiro de 1907; Ano XXX Número 9673 - 6 de marzo de 1907; Ano XXX Número 9722 - 3 de maio de 1907; Ano XXX Número 9873 - 30 de outubre de 1907; Ano XXX Número 9874 - 31 de outubro de 1907; Ano XXX Número 9888 - 16 de novembro de 1907
• Faro de Vigo. 24 de novembro de 1906; 28 de decembro de 1906; 22, 23, 26 e 27 de xaneiro de 1907; 7, 20 e 23 de febreiro de 1907; 1 e 2 de marzo de 1907; 18 de xuño de 1907
• La Voz de Galicia. 24 de novembro de 1906; 27 de decembro de 1906; 24 e 25 de xaneiro de 1907; 6 e 26 de febreiro de 1907; 16 de marzo de 1907; 6, 7 e 14 de abril de 1907; 9 de xuño de 1907; 15 de setembro de 1907; 16 de novembro de 1907; 3 de abril de 1908
• La Correspondencia Gallega  diario de Pontevedra  Ano XVIII Número 5043 - 28 novembro 1906; Ano XVIII Número 5045 - 30 novembro 1906; Ano XVIII Número 5058 - 17 decembro 1906; Ano XIX Número 5090 - 25 xaneiro 1907;  Ano XIX Número 5095 - 31 xaneiro 1907;  Ano XIX Número 5110 - 20 febreiro 1907; Ano XIX Número 5156 - 17 abril 1907; Ano XIX Número 5191 - 31 maio 1907;  Ano XIX Número 5205 - 17 xuño 1907; Ano XIX Número 5286 - 24 setembro 1907 ; Ano XIX Número 5331 - 16 novembro 1907
• El Diario de Pontevedra  periódico liberal Ano XXIII Número 6784 - 29 de novembro de 1906; Ano XXIII Número 6804 - 22 de decembro de 1906; Ano XXIII Número 6807 - 27 de decembro de 1906; Ano XXIII Número 6809 - 29 de decembro de 1906; Ano XXIV Número 6829 - 23 de xaneiro de 1907; Ano XXIV Número 6837 - 1 de febreiro de 1907; Ano XXIV Número 6840 - 5 de febreiro de 1907; Ano XXIV Número 6842 - 7 de febreiro de 1907; Ano XXIV Número 6895 - 13 de abril de 1907; Ano XXIV Número 6934 - 31 de maio de 1907; Ano XXIV Número 6943 - 11 de xuño de 1907; Ano XXIV Número 6859 - 28 de febreiro de 1907; Ano XXIV Número 7024 - 18 de setembro de 1907: Ano XXIV Número 7060 - 30 de outubro de 1907;  Ano XXIV Número 7072 - 14 de novembro de 1907
• Galicia  revista quincenal ilustrada Ano II Número 11 - 1 de xaneiro de 1907
• El Eco de Santiago  diario independiente Ano XII Número 3707 - 23 de xaneiro de 1907; Ano XII Número 3727 - 15 de febreiro de 1907;  Ano XII Número 3353 - 4 de marzo de 1907; Ano XII Número 3384 - 13 de abril de 1907; Ano XII Número 3466 - 10 de xuño de 1907; Ano XII Número 3467 - 11 de xuño de 1907; Anno XII Número 3569 - 21 de setembro de 1907; Ano XII Número 3576 - 30 de setembro de 1907
• Gaceta de Galicia  Diario de Santiago. Decano de la prensa de Compostela Num. 19 (23/01/1907); Num. 29 (05/02/1907); Num. 38 (16/02/1907); Num. 82 (13/04/1907); Num. 130 (11/06/1907); Num. 247 (31/10/1907)
• El norte de Galicia  diario político y de información Num. 1778 (25/01/1907); Num. 1889 (12/06/1907); Num. 2068 (14/11/1907) 
• Galicia  revista quincenal ilustrada Ano II Número 14 - 15 de febreiro de 1907
• El Noroeste Ano XII Número 4259 - 19 de febrero de 1907; Ano XII Número 4309 - 19 de abril de 1907; Ano XII Número 4353 -  9 de xuño de 1907; Ano XII Número 4354 - 11 de xuño de 1907; Año XII Número 4478 - 2 de novembro de 1907; Ano XII Número 4488 - 14 de novembro de 1907
• El Correo de Galicia  Diario independiente de avisos y noticias Num. s.n. (23/02/1907);  (27/02/1907); (18/03/1907); (08/04/1907); (10/06/1907); (19/06/1907)
• Boletín oficial de la provincia de La Coruña Núm. 211 - 07 Marzo 1907
• Diario Ferrolano - 14 de abril de 1907