A folga de telégrafos de 1918

Os incumplimentos do goberno á hora de dotar de maior persoal ás oficinas de correos e telégrados, que multiplicaron o seu traballo desde 1914, desencadenou a participación dos membros deste corpo nas Xuntas de Defensa, unha especie de sindicato que velaba por conseguir melloras por parte do goberno. Eso creou certa intranquilidade, recollida na prensa, sobre unha posible folga.  Os funcionarios reclamaban a aprobación dun suposto crédido 

En febreiro de 1918 parece iniciarse unha folga encuberta de Telégrafos que acumulan atrasos e sobrecargan  ao teléfono interurbano e dificultando o traballo de prensa. O 13 de marzo de 1918 a Gaceta de Madrid publica a militarización do servizo por parte do ministro de Guerra, para que se garanta o servizo público, ocupando as estacións o 14 de marzo desde as sete da mañá.

Boletín Oficial de la Provincia de Lugo Número 63 - 15 de marzo de 1918

A prensa local galega recolle como foi o proceso de intervención nas diferentes cidades. No caso de Santiago de Compostela sería a benemérita á que acudiría a estación telegráfica, mentres que a garda de seguridad fariao coa telefonía interurbana, que vese afectada pola censura (sen paralizar o servizo). A idea era parar as comunicacións relativas a esta folga. 

En Santiago móstrase o persoal sorprendido pola medida, xa que non esperaban ir á folga. Chegan a mandar unha comunicación á prensa o 18 de marzo asinada por SerafínMartín Pozuelo, Alberto domínguez Martínez, Ramón TRincado Gil e Alfrezo Bermúdez de Castro Pla.  Queixanse de que se apartara do servizo aos compañeiros sen terse sumado ás Xuntas de Defensa nin ter intención de participar na folga.

No caso de Lugo, onde a telefonía urbana depende de telégrafos tamén, sería a garda Civil a que custodiara o servizo.  En Pontevedra o teléfono interurbano pasa a funcionar toda a noite debido á alta carga de traballo, aínda que aplicando a censura nos telefonemas.

Os empregados de Coruña manteríanse tamén á marxe da folga pero apartados do servizo pola Garda Civil, segundo informou o subsecretario de gobernación, xa que acudirían á autoridade militar para notificalo. Previamente xa acudira o tenente da Garda Civil Sr. Blanco Novo con catro membros do corpo á sede de telégrafos para que os empregados abandonaran a sala. Recibiran ordes de que non tocaran os aparatos porque había a sospeita de que querían inutilizados.

 El Progreso  diario liberal Año XI Número 3163 - 19 de marzo de 1918

Esta militarización apenas duraría 48 horas, pero causo certos danos na operativa de prensa (acostumada a usar os servizo telegráfico) que tamén tivo problemas co teléfono interurbano pola aplicación da censura así como a sobrecarga deste servizo, que motivou este texto satírico recollido na prensa.

El Progreso  semanario independiente Ano XII Número 2605 - 1918 marzo 17

Para saber máis:

• Boletín Oficial de la Provincia de Lugo Número 63 - 15 de marzo de 1918
• Diario de Galicia periódico de la mañana, telegráfico, noticiero y de información general Num. 3011 (15/03/1918); Num. 3012 (16/03/1918); Num. 3022 (26/03/1918)
• El Correo de Galicia  Diario independiente de avisos y noticias Num. 5186 (15/03/1918); Num. 5187 (16/03/1918) 
• El Eco de Santiago  diario independiente Año XXIII Número 9945 - 15 de marzo de 1918
• El Ideal gallego  diario católico, regionalista e independiente Num. 339 (15/03/1918)
• El Orzán  diario independiente Ano I Número 43 - 15 de marzo de 1918; Ano I Número 44 - 16 de marzo de 1918
• El Progreso  diario liberal Ano XI Número 3160 - 15 de marzo de 1918; Ano XI Número 3163 - 18 de marzo de 1918
• El Progreso  semanario independiente Ano XII Número 2604 - 16 de marzo de 1918; Ano XII Número 2605 - 17 de marzo de 1918
• Galicia nueva  periódico regional, primer diario de Villagarcía Ano XII Número 4497 - 24 de  febreiro de 1918; Ano XII Número 4514 - 16 de marzo  de 1918
• El Correo gallego diario político de la mañana Ano XLI Número 14470 - 19 de marzo de 1918
• La Región  diario independiente, de intereses generales, de noticias y avisos Ano IX Número 2440 - 19 de marzo de 1918
• Gaceta de Galicia  Diario de Santiago. Decano de la prensa de Compostela Num. 67 (20/03/1918)