venres, 17 de marzo de 2023

A telefonía no primeiro nacionalismo galego (1918)

O 17 e 18 de novembro de 1918 tería lugar a primeira asemblea nacionalista, organizada na cidade de Lugo no teatro Lugo-Salón da Rúa Aguirre (hoxe desaparecido) por parte das Irmandades da Fala. Curiosamente se recolle erróneamente que fora celebrado no Hotel Méndez Núñez.  Nesta asemblea marcaríase o ideario galeguista coa aprobación do Manifesto Nazonalista, considerado hoxe a base da teoría nacionalista ata a Guerra Civil, que deixaba atrás os principios rexionalistas, que non recollía "todal-as aspiraciós" dos presentes.

Teatro Lugo-Salon na marxe esquerda. Ano descoñecido. Arquivo Fernandez Arribes.


Este manifesto, asinado por 67 persoas, incluindo figuras senlleiras como Afonso D. Rodríguez Castelao, Vicente Risco o Anxel Casal, presentaba aspectos modernos na época coma a igualdade de dereitos para as mulleres (' pol-o menos no caso de emigrazón do marido'), así como un réxime fiscal propio, control da educación ou acabar coas deputación provinciais.

No capítulo IV recolle as competencias do Poder Galego, incluido no seu punto sétimo:

Correos e telégrafos: O seu servicio ó carrego do poder Central: a súa creación será cousa do poder autónomo; o servicio dos Teléfonos encarga do Poder Galego. A censura n-estes son poderá ser exercida pol-o Poder Central mais que no caso de guerra.


O teléfono estaba de moda, xa que acababa de chegar a telefonía interurbana a Galicia, e tamén a telefonía urbana á cidade de Lugo.


Fotografía dos asistentes á Asemblea Nacionalista. Autor descoñecido.


 Para saber máis:

  • A nosa terra boletín quincenal  idearium das Irmandades da Fala Número 73 e 74 - 5 de decembro de 1918
  • O Tío Marcos d'a Portela  parrafeos c'o pobo gallego Época Terceira Parrafeo 44 -  7 de decembro de 1918
  • Vida gallega  ilustración regional Ano X Volume VI Número 118 - 10 de decembro de 1918
  • El Diario de Pontevedra  periódico liberal Ano XXXV Número 10381 - 22 de novembro de 1918

 

Ningún comentario:

Publicar un comentario

O telegrafista espía da Coruña na I Guerra Mundial.

No 26 de novembro 1918, apenas quince días despois do fin da guerra, recíbese a queixa do embaixador de Estados Unidos sobre un empleado do ...