A reducción de horarios da Compañía Peninsular (1923)

 O 23 de agosto o xornal La Voz de la Verdad, de Lugo, anuncia a intención de reducir o horario da central interurbana da cidade para pechar unha hora antes (á medianoite, en lugar da 1:00), a partir do primeiro de setembro. Durante os seguintes días se irían anunciando reduccións en boa parte do resto das estacións. Sempre co obxectivo de reducir custes de persoal, que era mais caro polas concesións sociais aos traballadores e como unha mostra de acción ante ás intencións de nacionalizar o servizo ou poñelo en mans dunha compañia americana. Un dos principais sería a prensa, acostumada aos reportes nocturnos, que se levantaría ante este intento.

Telefonistas diante da central de Teléfonos Interurbanos de A Coruña. Arquivo fotográfico de Telefónica. 1928 

No caso de Ourense a proposta sería pasar das 2:00 á medianoite, motivando un telegrama do alcalde ao director da compañía e outro do presidente da Cámara do Comercio. En principio parece ser que aceptan esa súplica polo que non ser alteraría o horario orixinal.  Curiosamente, a prensa recolle o 7 de setembro, a renuncia do xefe da estación, Emiliano Castrillo, pola disconformidade coa nova organización.

A proposta para Pontevedra sería pechar ás 22:00, canto antes o facía a medianoite. A Cámara de Comercio visita ao Gobernador Civil e espérase que o alcalde realice unha protesta formal. Así, e tras coñecer que Ourense mantén o horario orixinal, deciden presionar nese sentido tanto o concello como a deputación, así como sociedades civiles. O secretario do director da Compañía de Teléfonos Peninsular contesta ao presidente da Deputación de que non van cambiar salvo que se demostre a necesidade do servizo. Posteriormente o ministro de Gobernación indica que notificaron á Compañía Peninsular a necesidade de continuar co servizo normal ata que se resolva o expediente. O 4 de outubro volve restituirse o servizo ás doce da noite

Vilagarcía pecharía ás 22:00, cando antes pechaba a medianoite. Uns anos antes o facía ás 2:00. Un servizo longo atendido únicamente por 4 persoas. O xefe da estación, Don M. Vallespi escribe unha carta ao xornal Galicia Nueva indicando que co persoal que teñen non poden prestar servizo máis horas e que, salvo en xullo e agosto, non hai demanda do servizo a partir das 22h. Mentras que en outras cidades vólvese ao horario orixinal tralas queixas, no caso de Vilagarcía permanece ata as 22h. 

En Vigo pasaría das dúas da mañá á unha, levantando queixas da prensa que o necesitaba para recibir as últimas novas de Madrid.

En Tui a idea sería pechar ás 21:00, que provoca as queixas da cámara de comercio ao gobernador civil, así como a intención do alcalde e sociedades de recreo de iniciar protestas. Aínda en abril de 1924 se seguiría a reclamar a extensión do horario.

En Lugo, onde comos e indicara antes a proposta sería pasar das 1:00 ás 0:00, tamén motiva certas protestas. 

En Santiago non quedarían máis evidencias do recorte salvo que pasaría a pechar ás 23:00, sen aparentemente espertar queixas sociais. 

Para saber máis:

• La voz de la verdad  diario católico con censura eclesiástica Ano XIII Número 4315 - 23 de agosto  de 1923; Ano XIII Número 4323 - 1 de setembro  de 1923; Ano XIII Número 4325 - 4 de setembro  de 1923; Ano XIII Número 4328 - 7 de setembro  de 1923
• El Ideal gallego diario católico, regionalista e independiente Num. 1870 (26/08/1923)
• La Región  diario independiente, de intereses generales, de noticias y avisos Ano XIV Número 4009 - 26 de agosto de 1923; Ano XIV Número 4010 - 28 de agosto de 1923; Ano XIV Número 4015 - 2 de setembro de 1923
• La Integridad diario católico Num. 10008 (28/08/1923);  Num. 10010 (30/08/1923); Num. 10012 (01/09/1923); Num. 10014 (04/09/1923)
• El Progreso  semanario independiente Ano XVII Número 3210 - 29 de agosto de 1923; Ano XVII Número 3220 - 9 de setembro de 1923; Ano XVII Número 3225 - 15 de setembro de 1923
• Galicia nueva  periódico regional, primer diario de Villagarcía Ano XVII Número 6078 - 30 de agosto de 1923; Ano XVII Número 6079 - 31 de agosto de 1923; Ano XVII Número 6081 - 2 de setembro de 1923; Ano XVII Número 6082 - 4 de setembro de 1923; Ano XVII Número 6083 - 5 de setembro de 1923; Ano XVII Número 6092 - 15 de setembro de 1923;  Ano XVII Número 6109 - 5 de outubro de 1923; Ano XVII Número 6122 - 20 de outubro de 1923; Ano XVII Número 6123 - 21 de outubro de 1923;
•  El Progreso  diario liberal Ano XVI Número 4833 - 31 de agosto de 1923; Ano XVI Número 4835 - 2 de setembro de 1923;  Ano XVI Número 4842 - 11 de setembro de 1923; Ano XVI Número 4844 - 13 de setembro de 1923
• Galicia  diario de Vigo Número 338 - 31 agosto 1923; Número 345 - 8 setembro 1923; Número 366 - 4 outubro 1923; Número 380 - 20 outubro 1923
• La Zarpa  diario de los agrarios gallegos Ano III Núm. 603 - 31 agosto 1923
• El Diario de Pontevedra  periódico liberal Ano XL Número 11836 - 3 de setembro de 1923
• La Provincia  diario de información y de intereses generales Año I Número 81 - 4 de setembro de 1923
• El Eco de Santiago  diario independiente Año XXVIII Número 11568 - 11 de setembro de 1923
• Faro de Vigo. 12 de setembro de 1923; 19 de abril de 1924