Saltar ao contido principal

A folga das telefonistas de Coruña (1921)

30 de maio de 1921. As oito mulleres telefonistas da rede urbana da Coruña decláranse pola tarde en folga contra o concesionario Jose María Rivera.  Quéixanse do despido dunha compañeira e supresión dunha praza, a pesares do incremento do servizo. Desde un primeiro intre, temeuse por que se estendera a folga aos operarios da rede. 

A despedida facía a quenda de noite e compañía doutra telefonista por un soldo de seis reais (peseta e media) de xornal por once horas de traballo (de 21h a 8h), mentres que durante o día as traballadores cobraban 3 pesetas. As folguistas visitan ao inspector de traballo e a prensa da cidade.

Como seis reais non é suficiente para vivir, teñen que traballar noutras labores durante o día, polo que en moitas ocasións quedan durmidas pola noite, deteriorando o servizo. O xornal El Orzán toma partido por elas ao solicitar que o xefe de telégrafos incaute a central se o concesionario non chega a un acordo rápido.

Jose María Rivera chama á despedida para que volva ao posto, mentres o resto está en folga, pero ela renuncia. Consegue recuperar o servizo en poucos días coa axuda de novo persoal. A Asociación Patronal ten unha reunión co concesionario, que delega no Sr. Juan Martínez Morás, para axudar a chegar a un acordo. Ao expoñer as telefonistas a súa situación, este delegado decide abandonar a reunión. Elas póñense en contacto co alcalde, para que convoque unha Xunta de Reformas Sociais, na que participan os inspector de sanidade e o inspector de traballo, que deciden visitar a sede da central de teléfonos.

O 3 de xuño de 1921 Jose María Rivera da a súa versión na prensa comentando que o traballo é lixeiro. As empregadas de día Leopolda Barrera, Josefa de Naya, Elena Álvarez, Dolores Souto e María Mañas cobran 3 pesetas por quenda máxima oito horas de día, mentres que as dúas que están pola noite cobran a metade (aínda que refire que acaba de subirlles a 2 pesetas) porque traballan cinco horas e media cada unha, mentres a outra pode durmir nunha cama. Preséntase como un gran bonfeitor, xa que incluso paga os salarios durante as baixas médicas. Afirma que eran coñecedoras tempo atrás de que a partir do 30 de maio se renunciaría a un posto de traballo.

 El Orzán  diario independiente Año IV Número 999 - 3 de xuño de 1921

A comunicación ten resposta o 7 de xuño de 1921 por parte das telefonistas, incluindo a sustituta Joaquina Crespo, e as telefonistas do turno de noite Carmen Sebastián e Pilar García. Comentan que para cobrar cando están de baixa as outras ten que cubrir o seu turno con horas extras, que cando fora o incendio de 1917 non cobraron. Ademais queixanse da actitude do gobernador civil, o Sr. Argüelles, que ofrecer intermediar para recuperar o posto de traballo, pero o único resultado foi a contratación de novo persoal. 
 

Acción coruñesa  periódico defensor de los intereses de la capital de Galicia Ano II Número 33 - 13 xuño 1921

Para saber máis:

  • El Compostelano  diario independiente Ano II Número 390 - 31 de maio de 1921
  • El Diario de Pontevedra  periódico liberal Ano XXXVIII Número 11155 - 31 de maio de 1921
  • El Ideal gallego  diario católico, regionalista e independiente Num. 1273 (31/05/1921); Num. 1274 (01/06/1921); Num. 1275 (02/06/1921); Num. 1276 (03/06/1921); Num. 1277 (04/06/1921); Num. 1279 (07/06/1921);  Num. 1280 (08/06/1921)
  • El Orzán  diario independiente Ano IV Número 996 - 31 de maio de 1921; Ano IV Número 997 - 1 de xuño de 1921; Ano IV Número 999 - 3 de xuño de 1921; Ano IV Número 1003 - 8 de xuño de 1921; Ano IV Número 1039 - 20 de xullo de 1921
  • El norte de Galicia  diario político y de información Num. 6063 (01/06/1921); Num. 6105 (21/07/1921)
  • El Progreso  semanario independiente Ano XV Número 2259 - 1 de xuño de 1921;  Ano XV Número 2261 -3 de xuño de 1921
  • El Correo gallego  diario político de la mañana Ano XLIV Número 15527 - 1de xuño de 1921
  • El Progreso  diario liberal Año XIV Número 4141 - 2 de xuño de 1921
  • Acción coruñesa  periódico defensor de los intereses de la capital de Galicia Ano II Número 32 - 6 xuño 1921; Ano II Número 33 - 13 xuño 1921
  • La Voz de Galicia 31 de maio de 1921; 1 de xuño de 1921; 2 de xuño de 1921; 8 de xuño de 1921; 16 de xullo de 1921

Comentarios

Publicar un comentario

Publicacións populares deste blog

Autocares La Regional: primeira telefonía móbil

Manuel Sanjurjo Otero era o segundo fillo de Antonio Sanjurjo Badía, un famoso industrial e inventor vigués cunha fundición e estaleiros de seu. Manuel, enxeñeiro industrial de formación, axudou nos negocios familiares pero deu o salto a negocios fora da cidade de Vigo. Nunha primeira fase como impulsor do proxecto, e posterior concesionario, da rede de telefonía urbana de Vilagarcía, construído en 1908 e inaugurada a primeiros de 1909.  Gaceta de Madrid.-Núm. 74 de 14 de marzo de 1908  Antonio comezara a comprar autocares de vapor en 1903 a compañías de Ferrol, Verín ou Santiago para posteriormente adaptalos, na súa nave en Vigo da Industriosa,  para que funcionaran con bencina, un tipo de hidrocarburo. En 1906 consigue a aprobación para comezar o servizo entre Coruña e Santiago, aínda con autocares de vapor, nomeando ao seu fillo Manuel o responsable da liña.  Sería a primeira empresa en Galicia en prestar este servizo motorizado, deixando atrás as pesadas dilixencias. A empresa tiña
Publicar un comentario
Ler máis

O rol do teléfono na catástrofe de tren de Frieira (1915)

  A nova da catástrofe do descarrilamento do tren de Frieira en 1915 chegou rapidamente a Vigo, a través da rede de telefonía da Compañía Peninsular de Teléfonos. O accidente cubriu portadas da prensa en España polo pasamento dunha 19 persoas (a cifra exacta varía dependendo da fonte), moitas delas vencelladas a unha compañía de zarzuela que se desprazaban a actuar a Vigo. Tres vagóns víronse directamente afectados polo corremento de terras. Casualmente, un celador da compañía de teléfonos viaxaba no tren e puido comunicar o accidente desde o mesmo lugar da catástrofe.  Fotografía coloreada onde se observan os fíos telegráficos cortados. Mundo Gráfico. 13 de marzo de 1915 A rede telegráfica do Estado e a paralela da compañía telegráfica víronse afectadas polo derrube e quedaron inutilizadas, polo que non se puido utilizar o sistema de telegrafía do tren. Porén, a nova rede telefónica, que apenas levaba unha semanas en funcionamento, estaba operativa tras empalmar un par de cables.  Ces
Publicar un comentario
Ler máis

O crime da central telefónica de Ourense

O 28 de Xullo de 1916, Braulio González González, 26 anos, natural de Valderas (León), recibe un telefonema, unha mensaxe anónima desde Vigo que di "Acude conferencia 12:30. Garda absoluta reserva. Abelardo". Ao día seguinte preséntase na oficina de teléfonos interurbanos da Compañía Peninsular de Teléfonos, situada na rúa Pereira de Ourense, hoxe na Praza de Bispo Cesáreo 17, servizo que fora inaugurado dous anos antes. O director, Eladio Sanz Bermejo, advírtelle de que por mor dunha avaría técnica nos fíos non pode facer esa chamada ata ás 20h.  Fotografía de Mundo Gráfico do 5 de Xullo de 1916 A esa hora volve e se atopa unicamente con Eladio na oficina. Este pásao a un locutorio, onde volve fallar o teléfono, e logo á oficina do telegrafista. Aí aproveita para darlle un golpe na cabeza cun pico de canteiro para intentar matalo. Braulio queda tan so ferido e, entre gritos de "que me matan", logra escapar e pedir auxilio na rúa. Eladio, acurralado, decide pegarse
Publicar un comentario
Ler máis