As primeiras estacións radiogoniométricas de Galicia

Alén da estación radiogoniométrica de Ferrol, existiron outras iniciativas nas primeiras décadas do século XX. 

Ás estación radio de Ferrol: 

https://telefoniagalicia.blogspot.com/2023/10/a-estacion-radiotelegrafica-de-ferrol.html

 

A estación radiogoniométrica de Estaca de Bares

En decembro de 1921 aparece a primeira mención na prensa da vontade de comprar terreos para establecer unha estación radiogoniométrica en Estaca de Bares, cun crédito de 4.896,80 pesetas. Reclaman que os titulares presenten escrituras públicas ou certificacións do rexistro sobre a propiedade. A extensión a mercar é de 2255 metros cadrados, pertencente a D. Jose Pena, D. Jose Dobale e Dona Rosario Pérez.

En maio apróbase a compra de material radiotelegráfico e radiogoniométrico así como a construcción de edificios en Estaca de Bares, da que se da orde en novembro de 1924. En marzo de 1925 saen desde A Coruña o comisario D. Federico Ponte Sotillo e o contador de navío D. Diego Arias Fariñas para facerse cargo das obras da estación. En maio de 1925 iría o tenente de enxeñeiros navais D. Fernando San Martín, para recoñocer o novo edificio. 

En xaneiro de 1926 coméntase que vai a abrir en breve e que será a primeira de carácter civil que opere en España, xa que o resto (incluida a de Caranza en Ferrol) teñen uso preferente para comunicacións militares.  En novembro de 1926 D. Antonio Farinós Pérez, da estación de Ferrol, é trasladado a Estaca de Bares, onde permanece ata setembro de 1928. Cambia de posto con Francisco Ayuso Gabín, que estaba ata esta data en Bares.  O mestra telegrafista Alcedo Aranzasti é destinado a Estaca de Bares en decembro de 1926. Neste período de tempo realízanse probas por parte de cañoneiro "Recalde".

En xaneiro de 1927 volve anunciarse que a apertura está próxima. En outubro trasládase o capataz Jose Martínez Sierra xunto a varios operarios para efectuar unhas reformas na estación. Seguen as probas con outro barco, o cañoneiro "Dato", que repite en agosto de 1928. Jose Casanova Sueiras cesa na estación de Bares e regresa á de Ferrol. 

O traslado ás Rias Baixas

O proxecto de Estaca de Bares cesa aí. A partir de 1929 búscase, por motivos non aclarados, unha nova localización nas Rías Baixas, contando novamente con Leopoldo Cal Díaz para atopar o mellor emprazamento. Trasládase a Vilagarcía xunto a Antonio Farinós Pérez.  Os primeiros ensaios realízanse na praia de Canelas e na de Baltar (ambas en Sanxenxo, nas proximidades de Portonovo). O Concello cede terreos nesta segunda praia. En decembro de 1929 realizan probas coa estación radiogoniométrica desde un avión chamado "Dornier A" tripulado por Luis Cellier Sánchez e Tomás Moyano.

O 23 de xuño de 1931 consta a cesión do edificio de Estaca de Bares de defensa a fomento. Da estación de Baltar en Sanxenxo non volve haber noticias, polo que parece quedar únicamente a de Ferrol operativa. 

O artigo sobre radiogoniometría de 1930

A revista Galicia Industrial trae un artigo de B. Calderón desde París sobre as bondades da telegrafía sen fios na navegación, para prevención de catástrofes e describe o concepto de radiogoniometría para a determinación de localización exacta. Suxire a instalación de estacións en Coruña, Fisterra e Vigo, para que recibindo únicamente dúas sinais poidas, estimado os ángulos, determinar a localización exacta do barco ou incluso mellor no caso de recibir as tres sinais.

Examplo de triangulación. Galicia industrial y comercial : revista mensual ilustrada: Ano I Número 47 - xaneiro 1930

Para elo recomenda a utlización de antenas instaladas sobre marcos, que poidan xirar, para determinar o pico de recepción para a determinación dos ángulos. 

Galicia industrial y comercial : revista mensual ilustrada: Ano I Número 47 - xaneiro 1930

Para saber máis:

• El Ideal gallego diario católico, regionalista e independiente Num. 1453 (27/12/1921); Num. 2139 (13/11/1924); Num. 2256 (31/03/1925); Ano XI Número 2780 - 1 de xaneiro de 1927; EAno XII Número 3316 - 20 de setembro de 1928; Ano XIII Número 3430 - 3 de marzo de 1929; Ano XIII Número 3589 - 24 de outubro de 1929
• El Correo gallego diario político de la mañana Ano XLVIII Número 16762 - 31 de marzo de 1925; Ano XLIV Número 15709 - 29 de decembro de 1921; Ano XLVIII Número 16853 - 16 de xullo de 1925; Ano XLIX Número 17027 - 27 de xaneiro de 1926; Ano XLIX Número 71204 - 18 de agosto de 1926; Ano XLIX Número 17287 - 23 de novembro de 1926; Ano XLIX Número 17288 - 24 de novembro de 1926; Ano XLIX Número 17312 - 22 de decembro de 1926; Ano XLIX Número 17313 - 23 de decembro de 1926; Ano XLIX Número 17477 - 8 de outubro de 1927; Ano XLIX Número 17482 - 14 de outubro de 1927; Ano XLIX Número 17540 - 22 de decembro de 1927; Ano L Número 17727 - 7 de agosto de 1928; Ano L Número 17764 - 19 de setembro de 1928; Ano LI Número 18120 - 23 de outubro de 1929; Ano LII Número 18634 - 23 de xuño de 1931
• Gaceta de Madrid. 19 de maio de 1922; 1 de agosto de 1922
• Galicia diario de Vigo Número 5 - 29 xullo 1922; Número 8 - 2 agosto 1922
• La Región diario independiente, de intereses generales, de noticias y avisos Ano XV Número 4383 - 13 de novembro de 1924
• El pueblo gallego rotativo de la mañana Ano II Número 409 - 23 de maio de 1925; Ano III Número 886 - 5 de decembro de 1926; Ano IV Número 1185 - 23 de novembro de 1927; Ano VI Número 1611 - 20 de abril de 1929; Ano VI Número 1738 - 23 de outubro de 1929; Ano VI Número 1796 - 31 de decembro de 1929
• El Heraldo Gallego Órgano de las colectividades gallegas en el Plata Num. 614 (05/07/1925)
• La voz de la verdad diario católico con censura eclesiástica Ano XVI Número 5069 - 27 de xaneiro de 1926
• El Noroeste diario católico regionalista Ano XXXII Número 13593 - 23 de novembro de 1927; Ano XXXIV Número 14010 - 6 de marzo de 1929
• Galicia nueva periódico regional, primer diario de Villagarcía Ano XXIII Número 7699 - 9 de marzo de 1929
• El Eco de Santiago diario independiente Ano XXXIII Número 14552 - 23 de outubro de 1929
• El Progreso semanario independiente Ano XXIII Número 10151 - 24 de outubro de 1929
• Galicia industrial y comercial : revista mensual ilustrada: Ano I Número 47 - xaneiro 1930